سال نو چینی که با نام‌های سال نو قمری و جشن بهار نیز شناخته می‌شود، مهم‌ترین جشن و رویداد فرهنگی-تاریخی در کشور چین و برخی مناطق آسیای جنوب شرقی است. این رویداد به نوعی جشنواره‌ای است که آغاز سال جدید را در تقویم سنتی چینی نشان می‌دهد و مردم آن را جشن می‌گیرند. این جشن به زمانی برای بزرگداشت خدایان، اجداد و دیدار خویشاوندان تبدیل شده است. گردشگران می‌توانند در سفر با تور چین در زمان جشن سال نو از دیدن این رسم قدیمی لذت ببرند.
سال نو چینی چه زمانی است؟
تاریخ این سال درواقع با تقویم قمری چین تعیین می‌شود. این تاریخ، هر سال تغییر می‌کند، اما همیشه دوره‌ای از 21 ژانویه تا 20 فوریه است.
حیوان‌های مربوط به هر سال نو چینی
هر سال چینی با یک حیوان مطابق با چرخه زودیاک همراه است. سال 2023، سال خرگوش و درواقع خرگوش آبی است. این علامت در فرهنگ چینی به معنای طول عمر، صلح و رفاه است.
چرا سال نو چینی جشن گرفته می‌شود؟
این موضوع بر دو افسانه استوار است.
- اولین افسانه بیان‌گر آن است که این سال نو از نبرد باستانی علیه نیان (که در زبان چینی همان «سال» است) نشئت می‌گیرد؛ جانور وحشتناکی که هر شب سال نو قمری، برای خوردن دام‌ها و محصولات کشاورزی و حتی خود مردم ظاهر می‌شد.
مردم برای محافظت از خود، در آغاز سال نو شروع به گذاشتن غذا جلوی درهای خانه‌هاشان کردند؛ زیرا معتقد بودند نیان پس از خوردن آن غذا، دیگر هیچ‌کاری با محصولات مردم ندارد. بعدها مردم به‌طور تصادفی دیدند که نیان از لباس قرمزی که تن یک کودک است، ترسیده و فرار کرده است؛ بنابراین نتیجه گرفتند نیان از رنگ قرمز می‌ترسد؛ پس در زمان سال نو شروع به خریدن لباس‌های قرمز جدید کردند. همچنین فانوس و دوبیتی‌های قرمز را به در و پنجره آویزان و برای ترساندن نیان از ترقه استفاده کردند، از آن به بعد نیان هیچ‌وقت برنگشت.
- دومین مورد هم مربوط به فرارسیدن بهار و آغاز سال جدید در تقویم چینی است.
بیشتر بخوانید: معبدهای شانگهای چین | زیباترین معابد شانگهای که باید ببینید
جشن سال نو چینی چقدر طول می‌کشد؟
این جشن که از مشهورترین جشن‌های چین به‌شمار می‌رود، به‌طور سنتی 16 روز طول می‌کشد که معادل با شب سال نو چینی تا جشنواره فانوس است و هفت روز اول، تعطیلات رسمی است. جشنواره فانوس درواقع آخرین روز جشن سال نو است که می‌توان آن را گوونی نیز نامید که به معنای عبور از سال قدیمی و واردشدن به سال جدید است.
آداب و رسوم سال نو چینی
آداب و رسوم و سنت‌ها، منطقه به منطقه متفاوت است، ولی تمام آن‌ها بر یک پایه مشترک استوار هستند؛ یعنی خداحافظی با سال قدیمی و رفتن به استقبال سال جدید؛ فعالیت‌های اصلی سال نو چینی عبارت است از:
- انجام تزئینات
- تقدیم قربانی به اجداد
- خوردن شام با خانواده به مناسبت دیدار مجدد با هم
- دادن پاکت‌هایی که داخل آن‌ها پول نقد است و هدایای دیگر
- آتش‌بازی و انجام کارهای نمایشی با مواد منفجره
- تماشای رقص شیر و اژدها
نظافت و تزئین خانه با اجسام قرمزرنگ
مردم خانه‌های خود را قبل از فرارسیدن بهار تمیز می‌کنند که نمادی از دورکردن بدشانسی‌های سال قبل و آماده‌کردن خود برای خوش‌شانسی‌های سال جدید است. قرمزرنگ اصلی این جشنواره است؛ زیرا مردم چین معتقدند این رنگ نماد خوش‌شانسی، رفاه و انرژی برای سال جدید است و ارواح خبیث را دفع می‌کند؛ از این‌رو تمام فضا مملو از فانوس‌های قرمز می‌شود و مردم پوسترهای قرمز و دوبیتی‌ها را روی درهای خانه‌شان می‌چسبانند. این دوبیتی‌ها با جوهر سیاه روی طومارهای عمودی بزرگ نوشته می‌شوند که روی در و پنجره‌ها چسبانده می‌شوند. دوبیتی‌ها عمدتاً اشعار کوتاهی هستند که به زبان چینی کلاسیک سروده شده‌اند و آرزوهای قشنگی را برای مردم بیان می‌کنند.
تقدیم قربانی به اجداد
احترام به مردگان، یکی از سنت‌های سال نو چینی است. بسیاری از مردم چین یک روز قبل از سال نو از آرامگاه اجدادشان بازدید می‌کنند. آن‌ها به‌خاطر اینکه به اجدادشان نشان دهند اجازه می‌دهند اجداد خود قبل از آن‌ها غذا بخورند، قبل از شام دیدار مجدد با خویشاوندان، به اجداد قربانی تقدیم می‌کنند و برای آن‌ها در کنار میز شام، یک صندلی اضافی می‌گذارند.
لذت‌بردن از شام و دیدار مجدد با خانواده
سال نو چینی درواقع زمانی است که خانواده دوباره کنار هم جمع می‌شوند. شب سال نو مهم‌ترین زمان این رویداد است؛ زیرا انتظار می‌رود مردم در هر کجا که هستند، در خانه باشند تا این رویداد را کنار خانواده خود جشن بگیرند. شام این سال نو «شام تجدید دیدار» نامیده می‌شود. رایج‌ترین غذاها در این مهمانی مرغ و ماهی است. خانواده‌های بزرگ از چندین نسل دوباره دور میزهای گرد می‌نشینند و از غذا و اوقاتی که با هم می‌گذرانند، لذت ببرند.
مبادله پاکت قرمز و سایر هدایا
سال نو چینی فصلی از پاکت‌های قرمز است. این پاکت‌ها دارای پول هستند که بیشتر بزرگ‌سالان و افراد مسن به خردسالان می‌دهند. پاکت‌های قرمز که در زبان چینی هنگ بائو نام دارند، در سراسر بازارها و خیابان‌ها فروخته می‌شوند و از آن‌ها برای گذاشتن پول استفاده می‌شود که نماد دفع یا سرکوب شر است. همچنین بعضی افراد از هیچ پاکت قرمزی استفاده نمی‌کنند و درعوض، پول را مستقیم به جوان‌ترها می‌دهند. از دیگر هدایای محبوب سال نوی قمری می‌توان به چای، میوه‌ها و آب‌نبات اشاره کرد.
آتش‌بازی و کارهای نمایشی با ترقه
از نمایش‌های عمومی گرفته تا میلیون‌ها جشن خصوصی در روستاهای کوچک چین، برپاکردن آتش‌بازی و انجام کارهای جالب با مواد منفجره یکی از فعالیت‌های اصلی جشن است. این کار درواقع راهی برای ترساندن شر و استقبال از فرارسیدن سال نو محسوب می‌شود. میلیاردها آتش‌بازی در چین در ساعت 12 شب، در اولین دقایق سال نو چینی برپا می‌شود که بیشترین تعداد آتش‌بازی در طول سال است.
تماشای رقص شیر و اژدها
رقص شیر و اژدها به‌طور گسترده در چین و بعضی از مناطق آسیای جنوب شرقی در دوره جشن سال نو قمری دیده می‌شود. این رقص به‌قدری محبوب است که از روز اول سال نو تا پانزدهمین روز آن در خیابان‌ها و خانه‌ها اجرا می‌شود. آن‌ها برای آوردن رفاه و خوش‌شانسی برای سال پیش رو انجام می‌شوند. سنت‌ها و آداب و رسوم در سال نوی چینی بسیار هستند؛ مانند پوشیدن لباس‌های نو، تا دیروقت بیدارماندن در شب سال نو، تماشای جشن بهار و...
بیشتر بخوانید: خیابان نانجینگ در شانگهای و جاذبه‌های رنگارنگ آن
غذاهای سال نو چینی
غذا بخش مهمی از این سال است. ماهی یکی از غذاهایی است که در شب سال نو سرو می‌شود؛ زیرا در فرهنگ چینی به معنای فراوانی است. مردم کوفته‌هایی درست می‌کنند که نشانه‌ای از واحد خانواده و رفاه مشترک است. در این میان نیانگائو (کیک برنجی چسبناک) مورد استقبال همه قرار می‌گیرد؛ زیرا در چین نمادی از درآمد و موقعیت بالاتری است. مردم همچنین دانه خربزه، آب‌نبات و سایر دانه‌ها را می‌خرند و سر میز خود قرار می‌دهند.
خرافات سال نو چینی، کارهایی که نباید انجام دهید
مردم چین بر این باورند که شروع سال بر کل سال تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین این رویداد فصلی از خرافات است.
کارهای زیادی وجود دارد که نباید انجام داد؛ برای مثال:
- در روز سال نو جارو نکنید! در غیر این صورت تمام شانس خود را از دست داده‌اید.
- برای صبحانه لب به فرنی نزنید! اگر این کار را انجام دهید، سال آینده فقیر خواهید بود.
- لباس‌ها و موهای خود را در روز سال نو نشویید؛ زیرا اگر این کار را انجام دهید، انگار ثروت خود را شسته‌اید.
- از انجام کارهایی که سوزن در آن‌ها نقش دارد، خودداری کنید؛ زیرا ثروت شما را از بین می‌برد.
- از کلمات منفی و شوم استفاده نکنید؛ در غیر این صورت همان سرتان می‌آید.
- در طول جشن، به بیمارستان نروید؛ زیرا خودتان نیز مریض می‌شوید.
متن دیدگاه
نظرات