اگر قلعه سیندرلا در دیزنی لند را در تصاویر دیده باشید، با دیدن قلعۀ نوی شوان اشتاین (یکی از زیباترین و اعجاب‌انگیزترین قلعه‌های باستانی آلمان در جنوب باواریا) متوجه شباهت آن‌ها خواهید شد. از طراحی اسرارآمیز این قلعه برای ساخت قلعۀ سیندرلا و زیبای خفته در دیزنی‌لند استفاده شده است. این کاخ رویایی به سفارش شاه لودويگ دوم در اواخر قرن نوزدهم میلادی در منطقۀ باواریای آلمان ساخته شد. شاه لودویگ دوم که به پادشاه دیوانه شهره بود، شخصیتی مرموز و عجیب داشت که موجب خلق قلعه‌ای خارق‌العاده با معماری شگفت‌انگیز سبک گوتیک شد. اکنون دو نام مستعار برای پادشاه لودویگ دوم وجود دارد. او در سرتاسر جهان به‌عنوان پادشاه پریان برای کسانی که او را دوست دارند و شاه لودویگ دیوانه برای کسانی که او را دوست ندارند، شناخته می‌شود. براساس تخمین‌ها، سالانه بیش از یک میلیون نفر از این قلعه باستانی دیدن می‌کنند. برای شناخت قلعۀ اسرارآمیز نوی شوان اشتاین و شخصیت مرموز و خجالتی شاه لودویگ دوم، در ادامه با ما همراه باشید.
قلعه نوی شوان اشتاین و خیال‌پردازی‌های شاهانه
اگر شخصیت مرموز لودویگ دوم نبود، هرگز این قلعه ساخته نمی‌شد. شاه لودویگ که بزرگ‌ترین پسر ملیان دوم بود، بعد از مرگ ناگهانی پدرش در سال 1884 میلادی، جانشین وی شد. لودویگ که فردی خجالتی بود، بیشتر زمانش را در کوه‌های آلپ سپری می‌کرد. شاه لودویگ دوم شخصیتی بسیار عجیب داشت و به‌شدت مرموز بود. او علاقۀ بسیاری به موسیقی داشت و از همه بیشتر، تحت‌تأثیر اپراهای واگنر بود. همین شیفتگی باعث شد در تزئینات این قصر از داستان‌ها و مفاهیم همان اپراهای «تریستیان ایزولد زیگورد» «لوهنگرین، شوالیۀ قو» پارسیفال و «مینه زینگر تانهاوسر» الهام بگیرد. اکثر دیوارنگاره‌ها و نقوش دیوارهای این قصر در ارتباط با شخصیت‌های حماسی است که در اپراهای واگنر استفاده شده بود. مدل اولیۀ وارتبورک به‌عنوان نمونۀ این قلعه انتخاب شد. برای تزئینات داخلی هم از مدل‌های قلعۀ جاتئو دی پیرفوندز فرانسه استفاده شده‌است. با توجه به اینکه لودویگ از دوران کودکی از این دو قلعه دیدن کرده بود، این احتمال وجود دارد که برای ساخت قلعۀ نوی شوان اشتاین از آن‌ها تأثیر پذیرفته باشد.
لودویگ دوم که شیفتۀ ریچارد واگنر و آثارش بود، ساعت‌ها در دنیای خیال‌انگیز آثار او گشت‌وگذار کرده و در نامه‌ای خطاب به واگنر می‌نویسد که قصد دارد که در منطقۀ «هوهن شوانگو» با توجه به الگوهای قلعه‌های متعلق به شوالیه‌های آلمانی، قلعۀ ویرانه را بازسازی کند. لودویگ اذعان می‌کند که قصد دارد پس از بازسازی قلعه در آن ساکن شده و باقی عمر را در آن‌جا بگذراند. اگرچه ظاهراً مشخصات معماری این قلعه با ویژگی‌های معماری قرون وسطی منطبق است، اما درنهایت تلاش شده است که در ساخت آن از فناوری‌های جدید استفاده شود؛ امکاناتی نظیر زنگ الکترونیک، تلفن، گرمایش مرکزی و سرویس‌های بهداشتی مدرن. طراح صحنۀ مشهور تأتر «کریستیان یانگ» از طرف لودویگ مأمور طراحی قلعه شد و بعد از آماده‌شدن طرح، ادوارد ریدل، معمار شناخته‌شده، ساخت قلعه را برعهده گرفت. ریدل در ساخت این قلعه از برج‌ها، مجسمه‌های زینتی و مناره‌ها استفاده کرد. شاه برای فرار از فشارهای عصبی به طبیعت پناه‌برده بود و برای ساخت این قلعه هزینۀ زیادی را متحمل شد که همین‌امر موجب ورشکستگی او شد. یکی از دلایل انتخاب این مکان برای ساخت قلعه، چشم‌انداز بی‌نظیر آن روی تپه‌ای سرسبز بود که ساکنان آن قلعه را از مردم شهر دور می‌کرد.
بیشتر بخوانید: جاذبه های دیدنی مونیخ
محل قرارگیری قلعه و حقایقی جالب درباره ساخت آن
همان‌طور که ذکر شد، قلعه نوی شوان اشتاین در بالای تپه‌ای کاملاً منطبق با چشم‌انداز تنگۀ «پولات جورج» است تا تصویری افسون‌آمیز از آن ارائه شود. هیچ بازدیدکننده‌ای نمی‌تواند هیجان خود را از دیدن این چشم‌انداز پنهان کند؛ به‌خصوص که معماری این اثر، بازدیدکننده را به‌یاد قصه‌های پریان می‌اندازد. از طرف‌دیگر، به‌علت نزدیکی این قلعه با مرز اتریش و آلمان (رشته‌کوه‌های آلپ باواریا) باعت رونق گردشگری شده است. پیشبینی‌های اولیه، مدت‌زمان سه سال را برای بازسازی قلعه تخمین زده بود، اما ساخت این قلعه که از سال 1869 شروع شده بود، تا زمان مرگ لودویگ در 1886 به پایان نرسید؛ هرچند که ساخت قلعه هیچ‌وقت براساس انتظاری که لودویگ در ذهن داشت، به‌سرانجام نرسید. اطلاعات و حقایق جالبی در خصوص این قلعه وجود دارد. اول اینکه مساحت این قلعه به‌قدری بزرگ است که در بعضی‌مواقع تا نزدیک به ده هزار نفر همزمان از آن بازدید می‌کنند؛ اما از نکات جالب توجه این است که شاه لودویگ تنها یازده شب در قلعه اقامت داشت. دیگر نکتۀ جالب در خصوص این قلعه این است که با توجه به اینکه تزئینات داخلی اتاق‌های قلعه براساس اساطیر استفاده‌شده در اپراهای واگنر طراحی شده‌اند، هیچ‌وقت واگنر از این قلعه بازدید نکرد؛ زیرا قبل از به پایان‌رسیدن بازسازی قلعه، او درگذشته بود. با مرگ شاه قبل از تکمیل‌شدن قلعه، فرصتی برای قراردادن تختخواب در اتاق‌های آن باقی نماند.
الهام‌گرفتن از قلعۀ نوی شوان اشتاین برای طراحی قلعۀ زیبای خفته در دیزنی‌لند پاریس یکی از نکات جالب است که تأثیرگذاری این قلعه بر طراحی‌های امروزی را نشان می‌دهد. بیشترین زمان صرف طراحی‌های داخلی اتاق استراحت پادشاه شده‌است؛ به‌طوری که گفته می‌شود بیش از چهارده نجار در مدت‌زمان چهار سال روی آن کار کرده‌اند. دیوارهای قلعه از آجر با پوششی از سنگ آهک به‌رنگ روشن برای تزئین ساخته شده‌اند. در سال 2012 تصویر قلعه روی سکۀ دو یورویی به علت زیبای شگفت‌انگیز این ساختمان حک شد. اطراف قلعه پوشیده‌شده از باغ‌های بسیار دلفریب است که جذابیت‌های این بنا را دو چندان می‌کند. فراتر از معماری مجلل، منظره‌ای وسیع از بایرون، به‌ویژه کوه‌های تیرول، دریاچه آلپس و دره هوهن وجود دارد. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این ساختمان، غار مصنوعی است که داخل آن تعبیه شده است. ابتدا در طراحی آن دویست اتاق در نظر گرفته شده بود که تا زمان مرگ لودویگ، تنها پانزده اتاق آن آماده شد. اتاق‌ها در دو طبقه به سبک معماری بیزانسی با نقوشی از فرشتگان بر دیوار آماده شده‌است. بیش از صد و سی هزار نفر سالانه از این قلعه دیدن می‌کنند که همین امر باعث شده‌است این ساختمان را به‌عنوان یکی از مراکز مهم گردشگری آلمان در نظر بگیرند. مضامینی همچون عشق، گناه، توبه و رستگاری در نقاشی‌های روی دیوار این قلعه به‌چشم می‌خورد.
بیشتر بخوانید: جاذبه‌های دیدنی فرانکفورت
فرهنگ، علم و هنر
قلعۀ نوی شوان اشتاین سمبل جهانی عصر رمانتیسم است. این بنا همچنین در چندین فیلم سینمایی مانند لودویگ دوم (1995) و لودویگ لوکینو ویسکونتی (1972) به‌عنوان محل فیلم‌برداری انتخاب شد. در سال 1977 طرح این قلعه روی تمبر آلمان غربی نقش بست. از سال 2015 این کاخ در فهرست آزمایشی آلمان به‌عنوان میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
ساخت قلعه نوی شوان اشتاین به قیمت جان لودویگ
لودویگ برای تأمین هزینۀ ساخت این بنا از بانک‌ها وام گرفت؛ اما زمانی که در بازپرداخت دچار مشکل شد، بانک‌ها او را تهدید به مصادره قلعه کردند. واکنش تندی که لودویگ در مقابل این هشدار از خود نشان داد، باعث شد که دولت پس از رسوایی مالی او را دیوانه خطاب کند و درنهایت، دولت تصمیم به برکناری لودویگ شاه گرفت. سه روز پس از برکناری شاه از طرف دولت، پیکر بی‌جان وی در کنار رودخانۀ استارنبرگ پیدا شد که این امر از دلبستگی شدید شاه به این بنا حکایت دارد. ساختمانی که قرار بود مکانی برای تنهایی‌های شاه و محلی برای آسایش او باشد، باعث مرگ وی شد. پس از مرگ شاه دولت تصمیم گرفت که درب‌های قلعه را به روی بازدیدکنندگان باز کند.
بازدید از قلعه نوی شوان اشتاین
با توجه به پیشرفت فناوری‌های مدرن این روزها امکان بازید مجازی از این بنای شگفت‌انگیز برای همۀ مردم دنیا فراهم است. یکی از تضاد‌های جذابی که در طراحی این ساختمان وجود دارد، این است که برخلاف طراحی قرون وسطایی بیرون قلعه، فضای داخلی آن بسیار مدرن طراحی شده‌است که رویکردی افسانه‌ای و اساطیری به‌شیوه‌ای مدرن دارد. همان‌طور که ذکر شد، باغ‌های اطراف قلعه می‌تواند محل بسیار مناسبی برای استراحت گردشگران باشد و از طرف‌دیگر، خانه‌های روستایی اطراف روستای هوهن مکان مناسبی برای اقامت گردشگران داخلی و خارجی است که با نمای مشرف به دره و رشته‌کوهای آلپ می‌توانند شبی باورنکردنی را تجربه کنند. بهترین راه دسترسی به این بنا از طریق زمینی است که از شهر اینسبرک و مونیخ حدود دو ساعت است. استفاده از ماشین ساده‌ترین روش برای رسیدن به قلعه است؛ درغیر این‌صورت، قطار مونیخ به فوسن حدود دو ساعت طول می‌کشد.
بیشتر بخوانید: جاذبه های دیدنی برلین
جداکردن واقعیت از داستان درباره قلعه نوی شوان
دربارۀ قلعۀ نوی شوان اشتاین مطالب زیادی نوشته شده است که همۀ آن‌ها واقعیت ندارند. از جملۀ این گفته‌ها این است که هزینه‌های بیش از حد ساخت این بنا ایالت بایرن را ورشکست کرد؛ درصورتی که تمامی هزینه‌های ساخت آن از طریق وام بانکی تأمین شده بود. از دیگر مطالب نادرستی که در مورد این بنا وجود دارد، این است که این قلعه همیشه به نام نوی شوای اشتاین نامیده شده‌است؛ اما این نام تنها پس از مرگ شاه لودویگ به این مکان داده شده‌است.
قلعه نوی شوان اشتاین یکی از جاذبه‌های گردشگری بزرگ در کشور آلمان و حتی کل اروپاست که هرساله مسافران زیادی را به خود جذب می‌کند. انسان همواره در جستجوی مکانی برای فرار از رنج‌ها و دردهای همزیستی با دیگری بوده است. از آن‌جایی که همۀ افراد توانایی ساخت چنین مکان‌های را نداشته‌اند، در طول تاریخ افراد متمول و معمولاً شاهزادگان از عهدۀ این آرزو برآمده‌اند؛ اما جالب اینجاست که اکثر این افراد نتوانستند آرامش حقیقی را در درون قصرهای پرشکوه‌شان بیابند. بااین‌وجود، آثار درخشان معماری و هنری برای نسل‌های بعد از خود به‌جا گذاشته‌اند که می‌تواند منبع الهامی برای آیندگان باشد.
متن دیدگاه
نظرات